راه کارهای کنترل افزایش رطوبت به هنگام استفاده از کولر آبی

راه کارهای کنترل افزایش رطوبت به هنگام استفاده از کولر آبی رطوبت ناشی از کولرهای آبی می تواند دارای جنبه های مثبت و منفی بسیاری باشد. عملکرد کولرهای آبی بر فرآیند تبخیر آب استوار است. در این سیستم ها، جریان آب به صورت یکنواخت روی پوشال ها و پدهای خنک کننده (Cooling Pads) توزیع می شود.

هوای گرم ورودی به سیستم کولر با این آب تماس برقرار کرده و انتقال حرارت صورت می گیرد. در ازای این انتقال حرارت هوای گرم خنک شده و آب تبخیر می گردد.
بدیهی است که این بخار آب خروجی سبب افزایش رطوبت نسبی محیط اطراف کولر خواهد شد. البته در شرایط عادی و واقعی، بخشی از ذرات آب نیز مستقیما از کولر وارد محیط می شوند که سبب افزایش هرچه بیشتر رطوبت خواهند گردید.

افزایش رطوبت به هنگام استفاده از کولر آبی

هوای اکثر شهرهای کشورمان ایران، گرم و خشک می باشد. بنابراین استفاده از کولرهای آبی می تواند بهترین گزینه برای این شهروندان باشد.

برخلاف تصور عموم که فکر می کنند کولرهای آبی صرفا در کشورهای فقیر و کمتر توسعه یافته استفاده می شوند باید گفت طبق استانداردها و تحقیقات، بهترین انتخاب برای محیط هایی با شرایط آب و هوایی گرم و خشک همین سیستم های تبخیری هستند.

در ایالات تگزاس آمریکا حدود ۸۰ درصد از سیستم های سرمایشی را سیستم های آبی تشکیل می دهند. حتی در استرالیا نیز استفاده از کولرهای آبی بسیار متداول و محبوب است.

اقلیم جغرافیایی می تواند تعیین کننده میزان عملکرد و بازدهی کولرهای آبی و نتایج افزایش رطوبت ناشی از آن ها باشد.

فاکتورهای رفاه یا آسایش بدنی به هنگام استفاده از کولر عبارتند از:

• دما
• رطوبت
• سرعت وزش باد

دمای آسایش بدن انسان در حدود ۲۴ الی ۲۶ درجه است. این بدین معناست که افزایش دما از این رنج سبب احساس گرمی و کاهشی از آن سبب احساس سردی در بدن انسان می گردد.

رسیدن به این دما در حداکثر مناطق برای کولرهای آبی تا ۹۹ درصد امکان پذیر است. اما در مورد رطوبت اندکی بحث تفاوت دارد.

بالا بودن رطوبت نسبی محیط باعث می شود ریت انتقال حرارت بین آب و هوای گرم کاهش یابد. چراکه هوا از ذرات آب پر است.

بنابراین کولرهای آبی نمی توانند در شرایط شرجی مثل شهرهای شمال کشور عملکرد مناسبی را داشته باشند.

همچنین درصورت افزایش رطوبت به دلیل استفاده از کولر، کولر پس از مدتی نخواهد توانست افیشنسی ایده آل و نرمالی از خود ارائه دهد. یک کولر استاندارد دارای بازدهی بالای ۷۵ درصد است که در شرایط مرطوب این عدد به شدت افت می کند.

دلایل افزایش رطوبت به هنگام استفاده از کولر آبی

1) صرف مکانیسم انتقال حرارت سبب افزایش رطوبت می گردد. با توجه به اینکه فرآیند تبخیر در این سیستم ها به عنوان جاذب گرمایی عمل می نماید، هوای خروجی از سیستم دارای رطوبت نسبی بسیار بالایی است که می تواند رطوبت را نیز افزایش دهد.

نحوه عملکرد کولرهای صنعتی گرماسرد

2) انتقال و اصطلاحا پرتاب ذرات آب بصورت مستقیم از کولر به محیط نیز می تواند سبب افزایش رطوبت محیط گردد. به ویژه در مورد کولرهای آبی پوشالی به دلیل خلل و خرج موجود در پوشال ها میزان پرتاب ذرات آب بسیار زیاد است. فن این ذرات را از پوشال ها گرفته و به سمت محیط می دمد.
3) خراب شدن پوشال ها یا پدها نیز می تواند سبب افزایش میزان رطوبت محیط گردد. مخصوصا پوشال های خنک کننده پس از مدتی دچار افتادگی و ریزش و تغییر شکل می شوند. در چنین شرایطی ممکن است حتی بخش هایی از کولر بدون پوشال و خالی مانده باشد، بنابراین ذرات آب به راحتی از طریق فن وارد محیط می شوند.
4) انتخاب ظرفیت نامناسب کولر ممکن است سبب افزایش رطوبت در محیط گردد. انتخاب کولری با ظرفیت بالاتر از حد مورد نیاز باعث می شود به دلیل کوچک بودن ابعاد محیط در مقابل ظرفیت کولر رطوبت به اندازه ای نامتناسب افزایش یابد.

مزایا و معایب افزایش رطوبت به هنگام استفاده از کولر

مزایای افزایش رطوبت نسبی محیط که از عملکرد کولر در آن ناشی می شود می تواند شامل موارد زیر باشد:

• به تعادل رسیدن رطوبت نسبی هوای محیط در مناطق گرم و خشک
• جلوگیری از خشکی پوست در اقلیم های بسیار خشک
• کاهش شوک ناشی از الکتریسیته ساکن
• جلوگیری از ترک خوردگی وسایل چوبی به دلیل جذب رطوبت بافت های چوبی
• و …
این مزایا به ویژه در محیط هایی با شرایط آب و هوایی گرم و خشک می تواند بسیار ایده آل و سودمند بوده و سبب افزایش رفاه حال کاربران گردد.
اما در مقابل افزایش بیش از حد آن نیز می تواند مشکلاتی را به دنبال داشته باشد. این معایب و مشکلات عبارتند از:
• رطوبت زیاد می تواند بستر رشد برخی از آلودگی ها، باکتری ها و قارچ ها نظیر قارچ های آسپرژیلوس باشد.
• امکان بروز بیماری های تنفسی و ریوی به دلیل انتقال رطوبت حاوی قارچ ها و باکتری های مضر تنفسی و هم چنین بیماری های مفاصل.
• افت راندمان عملکرد کولر با افزایش میزان رطوبت نسبی موجود در محیط و در پی آن اتلاف انرژی.

راه کارهای کنترل افزایش رطوبت به هنگام استفاده از کولر

برای اینکه بتوانیم افزایش رطوبت ناشی از کولرهای آبی را کنترل نمائیم لازم است مواردی را رعایت کنیم:

1) اولویت دهی اقلیم جغرافیایی به فاکتورهای اقتصادی، به گونه ای که بااستفاده از استانداردها، مراجع و یا افراد متخصص میزان بهره وری سیستم در شرایط آب و هوایی محل زندگی مان را بررسی کنیم. کولرهای آبی در شرایط گرم و خشک (البته درجه حرارت دارای محدودیت است) بهترین کارایی را دارند.
2) استفاده از پدهای سلولزی به جای پوشال های قدیمی به دلیل عدم افتادگی به مرور زمان و حداقل پرتاب ذرات آب به محیط می توانند نقش مهمی در کنترل افزایش رطوبت ناشی از کولرهای آبی داشته باشند. بعلاوه پدهای سلولزی سبب توزیع یکنواخت آب و عدم انتقال آن به محیط می شوند. همچنین آلودگی ها، قارچ ها و باکتری ها در این پدها امکان رشد ندارند و مشکلات تنفسی و … نیز حذف می گردد.
3) سرویس دوره ای، تمیزکاری و رسوب زدایی پوشال ها و پدها و تعویض سالانه پوشال ها نیز توصیه می گردد. البته ناگفته نماند که پدهای سلولزی حدوداً هر ۵ سال یکبار نیاز به تعویض دارند. اما در حالت کلی پوشال ها و پدها در صورت خرابی و از کار افتادگی میزان رطوبت را افزایش داده و از راندمان کولر مورد نظر خواهند کاست.