کولرهای آبی یکی از موثرترین سیستمهای سرمایشی به شمار میآیند. افراد زیادی برای خنک کردن محیط زندگی و کار خود از کولرهای آبی بهره میبرند. کارآیی و ویژگیهای کولر آبی باعث میشود که این دستگاههای سرمایشی برای خنک کردن هوای ساختمانهای مسکونی و محیطهای صنعتی گوناگون، با کاربردهای مختلف استفاده شوند. بیشتر کولرهای آبی دارای یک فن دمنده هستند که هوای خنک شده را در سرتاسر محیط مورد نظر توزیع میکند. استفاده از این کولرها در ساختمانهای مسکونی، دفاتر خدماتی و ادارههای دولتی، موسسات آموزشی مانند مدرسهها و دانشگاهها و محیطهای صنعتی مانند فروشگاهها، کارگاهها و کارخانهها بسیار رایج است. این سیستم سرمایشی دارای نکات قوت بسیاری است. اما هر محیطی شرایط و نیازمندیهای خاص خود را میطلبد. در واقع میتوان گفت که بازده سرمایشی هر نوع کولر به شرایط و ویژگیهای محیط و نوع کاربری آن بستگی دارد.
کولر آبی هوا را با استفاده از عبور دادن آن از آب خنک میکند. سپس این هوای خنک شده از طریق کولر وارد هوای محیط شده و باعث خنک شدن هوا میشود کولرهای آبی از فناوری تبخیر آب برای خنک سازی محیط استفاده میکنند. کولر آبی هوا را با استفاده از یک فن دمنده از پدهای مرطوب عبور میدهد. جریان هوا باعث میشود که آب پد تبخیر شده و در نتیجه هوا خنکتر و مرطوبتر شود. در شرایط مناسب، کولرهای آبی توانایی کاهش دمای هوا را تا ۱۵ درجهی فارنهایت دارند. این کولرها بیشتر در مناطق گرم و خشک مورد استفاده قرار میگیرند.
در طی فرآیند خنک سازی توسط دستگاههای تهویه، هوا از کویلهایی عبور میکند. به منظور خنک کردن هوا، این کویلها گرمای هوا را گرفته و رطوبت هوای محیط را تعدیل میبخشند. هر دو این دستگاههای سرمایشی، یعنی کولرهای آبی و دستگاههای تهویهی هوا، میتوانند هوای محیط را خنک کنند. اما هر کدام از این سیستمهای سرمایشی مزایا و معایب خاص خود را دارند. ممکن است محل مورد نظر شرایطی داشته باشد که دستگاههای تهویه هوای قدیمی قابلیت سرمایشی بهتری نسبت به کولرهای آبی داشته باشند. عکس این مطلب نیز میتواند صحیح باشد. تصمیمگیری در مورد انتخاب کولر آبی یا دستگاه تهویه هوای قدیمی به عهدهی خود شما است. چرا که قبل از خرید هرگونه سیستم سرمایشی باید نیازمندیها و شرایط محیط مورد نظر خود را به دقت بررسی کرده و مطالعات لازم را انجام دهید.
یکی از ویژگیهای کولر آبی این است که هنگام خنک کردن هوای محیط از رطوبت هوا نمیکاهد. بلکه رطوبت محیط را افزایش میدهد. خاصیت رطوبت دهی کولر آبی در آن دسته از مناطق جغرافیایی که دارای آب و هوای گرم و خشک هستند بسیار مفید و موثر است. تاثیر کولر آبی بر سلامتی انسان نیز نباید نادیده گرفته شود. هوای بسیار خشک باعث خشک شدن چشم، خشکی پوست، ترک برداشتن لبها و بروز دیگر مشکلات سلامتی برای انسانها میشود. علاوه بر این، خشکی هوا باعث از بین رفتن و ترک خوردن وسایل و تجهیزات چوبی میشود. یکی دیگر از ویژگیهای کولر آبی که آن را در مقایسه با دستگاههای تهویه هوا برتر میکند، قیمت آن است. قیمت کولر آبی در مراحل خریداری، نصب و به کارگیری به صورت کلی پایینتر از سیستمهای تهویه هوای قدیمی است. علاوه بر هزینهی اولیهای که صرف خرید و سیستم سرمایشی میکنید، باید هزینههای جانبی و هزینهی مصرف انرژی را نیز در نظر بگیرید. ممکن است بابت مصرف انرژی ماهیانه، برای پرداخت قبوض انرژی هزینهی زیادی بپردازید. هر چقدر که سیستم سرمایشی انتخابی شما انرژی کمتری مصرف کند، هزینههای مصرف انرژی کاهش پیدا خواهند کرد. بنابراین انتخاب یک سیستم سرمایشی کم مصرف به معنی کاهش هزینهها خواهد بود. یکی دیگر از ویژگیهای کولر آبی این است که در مقایسه با دستگاههای تهویه هوای قدیمی، با محیط زیست سازگارتر هستند. کم مصرف بودن کولرهای آبی باعث میشود که آسیب کمتری به ذخایر طبیعی کرهی زمین برسد.
با اینکه کولرهای آبی در مناطق جغرافیایی با آب و هوای خشک بسیار موثر و مفید واقع میشوند، چند نقطه ضعف دارند. کولرهای آبی در مقایسه با دستگاههای تهویه هوای قدیمی، نیازمند مراقبت و نگهداری بیشتری هستند. اگر به صورت مرتب و مداوم کولرهای آبی را تمیز نکنید و به خوبی از آنها مراقبت نکنید، رطوبت جمع شده در داخل دستگاه کولر میتواند باعث ایجاد بوی ناخوشایند در هوا شود. همچنین رطوبت بیش از اندازه ممکن است باعث رشد انواع قارچ و ایجاد کپک زدگی شود. کولرهای آبی باعث افزایش رطوبت موجود در هوای محیط میشوند. بنابراین به کارگیری مداوم آنها میتواند باعث نامناسب بودن شرایط محیط شده و رفاه و آسایش کارکنان یا ساکنین ساختمان را از بین ببرد. در صورتی که هدف اصلی سیستمهای سرمایشی، تامین رفاه و آسایش ساکنین ساختمان، و بخشیدن هوایی مطبوع به محیط است.
علاوه براین، کولرهای آبی برای خنک سازی محیط، نیاز به یک منبع آب دارند. متصل بودن کولر آبی به منبع آب، باعث میشود که کولر بتواند به خوبی فرایند خنک سازی محیط را انجام دهد. هزینهی بالای آب در مناطق کویری و گرم و خشک میتواند منجر به متحمل شدن هزینههای بالای سرمایشی شود. اگر شما دارای یک کولر آبی بزرگ باشید و به صورت مداوم از آن استفاده کنید، احتمالاً هزینهی بالایی را جهت مصرف آب زیاد متحمل خواهید شد. در صورتی که محیط زندگی یا کار خود را با استفاده از کولر آبی بزرگی که بدون وقفه کار میکند، خنک می کنید، باید هزینهی مصرف آب را پیش بینی و محاسبه کنید.
یکی دیگر از ویژگیهای کولر آبی که از معایب آن به شمار میآید، این است که این کولر در شرایطی که رطوبت هوا زیاد باشد، فرآیند خنکسازی را به خوبی انجام نمیدهد. استفاده از کولر آبی در مناطق ساحلی و مکانهایی که دارای رطوبت زیاد هستند مناسب نیست. چرا که رطوبت هوا با رطوبت تولید شده توسط کولر آبی بیشتر شده و شرایط بدی را به وجود بیاورد. بنابراین میتوان گفت که هر کولر یا سیستم سرمایشی در صورتی میتواند موثر واقع شود که با شرایط محیط همخوانی داشته باشد. در بیشتر محیطهای صنعتی علاوه بر سیستم خنک کندده، نیاز به سیستم تهویهی هوا احساس میشود. چرا که دود ناشی از کار ماشینآلات و تجهیزات صنعتی هوای محیط را آلوده میکند. آلودگی علاوه بر ایجاد مشکلات سلامتی برای انسانها، باعث کاهش عمر تجهیزات صنعتی میشود.
منبع: bjrefrigeration