تفاوت فن بکوارد و فن فوروارد موجب میشود که هر کدام از این فنها کاربردهای مختلفی در ساختمانهای تجاری و صنعتی داشته باشند. اصلیترین تفاوت فن بکوارد و فن فوروارد در نوع طراحی و ساخت آنها است و هر کدام از آنها خمیدگی به سمت جلو و عقب دارند. با توجه به طراحی متفاوت، به کارگیری هر کدام از انواع فنهای بکوارد و فنهای فوروارد در شرایط مختلف میتواند نسبت به نوع دیگر مناسبتر باشد. در این نوشته به بررسی تفاوت فن بکوارد و فن فوروارد و نحوه عملکرد و کاربرد هر کدام از آنها خواهیم پرداخت. اگر شما نیز از انواع فنهای صنعتی استفاده میکنید، آشنایی با تفاوت فن بکوارد و فن فوروارد میتواند کمک بسیاری به شما بکند تا فن مناسبی را برای پیشبرد اهداف تولیدی و صنعتی خود انتخاب نمایید.
همانطور که اصلیترین تفاوت فن بکوارد و فن فوروارد به ساختار و نحوه کار آنها باز میگردد. بنابراین برای این که درک درستی از تفاوت فن بکوارد و فن فوروارد داشته باشیم، لازم است که با ساختار و نحوه هرکدام از آنها آشنایی کافی کسب کنیم. در این قسمت به بررسی نحوه کار و ساختار هر کدام از انواع این تنها خواهیم پرداخت.
فنهای خمیده فوروارد یا همان پروانههای منحنی رو به جلو با تعداد نسبتاً زیادی تیغههای کم عمق رو به جهت چرخش طراحی میشوند. در این نوع از فنها جریان هوا از پروانه در جهت مماس تولید میشود. خمیدگی رو به جلوی تیغه انرژی جنبشی را به هوا منتقل میکند. فن خمیده فوروارد برای تبدیل انرژی جنبشی به فشار استاتیک به یک محفظه اسکرول نیاز دارد. به ازای هر سرعت ثابت با افزایش جریان از صفر به حداکثر، مشخصه توان ورودی افزایش مییابد. بنابراین باید مراقب بود که در دبیهای بالا، بار ارائه شده توسط پروانه از درجه موتور محرک بیشتر نباشد.
با توجه به ساختار منحصر به فرد فنهای خمیده فوروارد، این نوع از پروانهها دارای کاربردهای خاص خود هستند و به کارگیری آنها در شرایط مخصوص میتواند مفید واقع شود. فنهای خمیده فوروارد معمولاً برای تامین حجم زیاد هوا در سرعتهای کم مورد استفاده قرار میگیرند. این نوع از فنها معمولاً دارای اندازه جمع و جوری هستند و نصب آنها فضای زیادی را اشغال نمیکند.
فنهای خمیده رو به جلو در طیف گستردهای از محیطهای تجاری و صنعتی مورد بهرهبرداری قرار میگیرند. از جمله کاربردهای صنعتی فنهای منحنی رو به جلو یا همان فنهای خمیده فوروارد میتوان به استفاده از آنها در دیگهای بخار، بخاریهای انتقال هوای گرم، بخاریهای تیوبی تابشی، فرایند تبرید در رفریجراتورها، سیستمهای فن کویل، سیستمهای گرمایشی و … اشاره کرد. باید به این نکته نیز اشاره کرد که فنهای خمیده فوروارد در اندازهها و مدلهای مختلفی ساخته میشوند و کاربران میتوانند با توجه به شرایط و نیازهای خود فنی را انتخاب کنند که مناسب فرایند مورد نظر آنها باشد. به عنوان مثال فنهای فوروارد در نوع سانتریفیوژی نیز ساخته میشوند.
در مورد فنهای فوروارد سانتریفیوژی باید گفت که این نوع از فنهای گریز خمیده در تاسیسات صنعتی و تجاری دارای کاربردهای مخصوصی هستند و کاربردهای فراوانی در این زمینه دارند. در محیطهای صنعتی و تجاری حفظ جریان هوا در سیستمهای توزیع هوا، سیستمهای تهویه، سیستمهای گرمایشی و سیستمهای تصفیه ضروری است. دستیابی به این هدف مستلزم استفاده از دستگاهها و واحدهای باکیفیت بالا مانند فنهای گریز از مرکز است که نیازهای منحصر به فرد یک سیستم را برآورده میکنند. فنهای گریز از مرکز که گاهی اوقات به آنها فنهای دمنده نیز گفته میشود، در نحوه ورود و خروج هوا به پروانه با فنهای محوری تفاوت دارند. در فن محوری هوا به موازات محور پروانه وارد و خارج میشود. در حالی که در فن گریز از مرکز هوا در امتداد محور تولید میشود، اما عمود بر محور به سمت محیط خارجی فن خارج میگردد. این ویژگی به کاربران فنهای گریز از مرکز اجازه میدهد تا بتوانند فشار بیشتر و جریان هوای مداومتری را ایجاد کنند.
فنهای خمیده بکوارد که به عنوان پروانههای منحنی رو به عقب نیز شناخته میشوند، معمولاً در مقایسه با فنهای خمیده فوروارد، تعداد کمتری تیغههای بلندی که از جهت چرخش دور باشند دارند. در فنهای خمیده بکوارد لبه داخلی به لبه بیرونی نسبت به جهت چرخش، به سمت عقب خم میشوند. این فنها ممکن است از نوع صفحه یا ایروفویل باشند. در این نوع از فنها جریان در جهت شعاعی ایجاد میشود. چرا که پروانه در امتداد طول بلندتر تیغه فشار استاتیک ایجاد میکند. در قسمت جلوی تیغ فشار مثبت ایجاد میشود که هوا را به سمت خارج هل میدهد و در طرف مقابل تیغه فشار منفی ایجاد میگردد. فشار منفی هوا را به محیط میکشاند، قسمت جلوی تیغه هوا را به سمت بالا کشیده و سپس آن را به سمت بیرون هل میدهد. با توجه به نحوه کار فن بکوارد، این نوع از فن را میتوان به همراه یک محفظه انبساط اسکرول یا بدون آن مورد استفاده قرار داد و به این طریق یک فشار نسبتاً شیبدار با عملکرد خوب و در عین حال قدرتمند ایجاد کرد. این ویژگی موجب میگردد که فن خمیده بکوارد موتور محرک را در سرعتهای بالاتر به فشار نیاز ندازد.
فنهای خمیده بکوارد معمولاً در آن دسته از فرایندهایی به کار برده میشوند که در آنها نیاز به راندمان بالاتر و فشار بیشتر است. در واقع پروانههای منحنی رو به عقب برای به کارگیری در شرایطی که جریان هوا با فشار زیاد مورد نیاز است، بسیار مناسب هستند. به کارگیری فنهای بکوارد در موقعیتهایی که بازده کلی سیستم یک عامل کلیدی است، و همچنین در شرایطی که نیازی به محفظه اسکرول نیست، توصیه میگردد. برخی از موقعیتهایی که در آنها از فنهای خمیده بکوارد بهره برده میشود شامل دیگهای بخار متراکم فشار قوی، سیستمهای تهویه، سیستمهای خروج بخار، سیستمهای مشعل گاز، سیستمهای بازیابی حرارت، و … میشوند. باید به این نکته اشاره کرد که فنهای بکوارد عقب نیز دارای اندازهها و مدلهای مختلفی هستند و جهت تامین نیازهای مختلف محیطهای تجاری و صنعتی در اشکال گوناگون ساخته میشوند و در اختیار کاربران قرار میگیرند.
از پرکاربردترین انواع فنهای خمیده بکوارد میتوان به فنهای گریز از مرکز یا فنهای سانتریفوژی بکوارد اشاره کرد. فنهای گریز از مرکز منحنی رو به عقب دارای کارایی بالایی هستند و در طیف گستردهای از اندازهها و مدلهای مختلف ساخته میشوند. تنظیمات و مواد به کار برده شده در ساخت فنهای گریز از مرکز منحنی رو به عقب نیز میتواند متفاوت باشند. فن گریز از مرکز خمیده رو به عقب دارای بلبرینگهای روانکاری بدون روغن کاری، و با عملکرد بدون ارتعاش هستند. این نوع فنهای جمع و جور مقاومت بالایی دارند و عمر مفید آنها معمولاً حدود 40 هزار ساعت است. از این نوع فنها میتوان در مراکز تجاری و صنعتی برای پیشبرد فرآیندهای مختلف بهره برد. طراحی پیشرفته در فنهای گریز از مرکز منحنی رو به عقب کیفیت و عملکرد بی نظیری را برای به کارگیری آنها در برنامهها و فرایندهای خنک کنندگی ارائه میدهد. به طور کلی فنهای گریز از مرکز که به عنوان فنهای سانتریفیوژ نیز شناخته میشوند، این توانایی را دارند که فشار زیادی ایجاد کنند. فنهای گریز از مرکز معمولاً در موقعیتهایی که مقاومت بیشتری در برابر جریان هوا مورد نیاز است، استفاده میشود.
فن دمنده متمایل به عقب دارای تیغههایی است که از جهت حرکت چرخها کج هستند. به طور کلی فنهای منحنی رو به عقب راندمان بالا و ساختار مقاوم طولانی دارند و این ویژگی موجب میشود تا برای به کارگیری در فرایندهایی با فشار استاتیک بالا مناسب باشند. این فنها بسیار کارآمد هستند و در مقایسه با انواع دیگر فنها به اسب بخار کمتری نیاز دارند. علاوه بر اینکه کاربران به انواع مدلهای استاندارد یا طرحهای مختلف فن خمیده رو به عقب دسترسی دارند، در صورت نیاز میتوان این فنها را به صورت سفارشی و با هرگونه مشخصات مورد نیاز تولید کرده و در دسترس کاربران قرار داد.
تفاوت فن بکوارد و فن فوروارد را میتوان از نظر شکل تیغههای آنها مورد بررسی قرار داد. تیغههای فن منحنی رو به عقب یا فن بکوارد باعث خروج جریان هوا به صورت شعاعی از فن میشوند. در حالی که تیغههای فن منحنی رو به جلو یا فن فوروارد باعث خروج جریان هوا به صورت مماس از فن از محیط میشوند. برخی از ویژگیهای متداول که باید در یک فن گریز از مرکز خمیده به دنبال آن باشید، شکل استوانهای و تیغههای کوچک متعدد است که در محیط پروانه قرار میگیرند. کاربردهای اصلی این نوع از فنها شامل به کارگیری در سیستمهای تهویه هوا، تجهیزات تهویه مطبوع، اتوماسیون صنعتی، و محصولات پزشکی میشود.
فنهای سانتریفیوژی با تیغههای فوروارد را میتوان در دو نوع تک ورودی یا ورودی دوگانه تهیه کرد. در آن دسته از فنهای گریز از مرکز با تیغههای فوروارد که یک ورودی دارند، هوا از یک طرف به داخل کشیده میشود. فنهایی که دارای دو ورودی هستند نیز هوا را از هر دو طرف وارد میکنند. فنهای تک ورودی ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارند. برای مثال این فنها هنگام مواجهه با فشارهای زیاد، قابلیت حفظ جریانی با حجم ثابت را دارند. از سوی دیگر، فنهایی ورودی دوگانه قادر هستند هنگام به کارگیری در سیستمهای فشار پایین، حجم بیشتری را تولید کنند. هنگامی که از این نوع فنها در سیتمهای تهویه مطبوع استفاده شود، مزیتهایی مانند قابلیت فشار بیشتر (در مدلهای تک ورودی)، قابلیت جریان بیشتر (در مدلهای ورودی دوگانه)، و بهترین حجم هوا در رابطه با اندازه و سرعت خواهند داشت.
با توجه به مطالبی که گفته شد، مهمترین تفاوت فن بکوارد و فن فوروارد به طراحی و ساختار آنها بر میگردد و این تفاوت موجب میگردد که هر کدام از انواع این فنها کاربردهای متفاوتی در محیطهای تولیدی و صنعتی داشته باشند. یک فن خمیده فوروارد یا پروانه منحنی رو به جلو عمدتاً با تعداد بیشتری از تیغههای کم عمق که در جهت چرخش قرار دارند، شناخته میشود. این نوع از فن میتواند شامل یک نوع ورودی هوا یا یک نوع ورودی دوگانه گستردهتر باشد. در حالی که فنهای خمیده بکوارد یا پروانههای منحنی عقب تعداد کمتری از تیغههای بلند را دارند که معمولاً از جهت چرخش در سمت روبهرو هستند. باید این نکته اشاره کرد که در برخی موارد پروانههای منحنی رو به عقب میتوانند در هر دو جهت خمیدگی داشته باشند. این نوع از فنها به عنوان پروانه منحنی عقب با نوک شعاعی شناخته میشوند.
با توجه به مکانیسم توسعه فشار برای هر دبی مشخص، پروانه منحنی رو به جلو همان فشار را تقریباً در نیمی از سرعت محیطی یک پروانه منحنی عقب ایجاد میکند. بنابراین پروانه منحنی رو به جلو بسیار آرامتر از پروانه منحنی رو به عقب است و تعداد بیشتر تیغهها طیف نویز با پهنای باند بسیار وسیعتر، و در نتیجه انرژی کمتر در هر قسمت از طیف را در مقایسه با پروانه منحنی عقب ایجاد میکند.
با توجه به تفاوت سرعت محیطی بین پروانه منحنی رو به جلو و پروانه منحنی رو به عقب، منحنی رو به جلو معمولاً طراحی فشردهتری را ایجاد میکند. اما این فن برای ایجاد فشار ایستا به یک اسکرول نیاز دارد.
پروانههای منحنی رو به عقب به سرعت بیشتری نسبت به پروانههای منحنی رو به جلو نیاز دارند. با توجه به مکانیسم توسعه فشار، این نوع از فنها کارایی بالاتری دارند. بنابراین فنهای خمیده بکوارد برای به کارگیری توسط موتورهایی که بازده بالایی دارند مناسب هستند. ولی استفاده از این فنها به همراه موتورهای القایی با سرعت کمتر توصیه نمیشوند. در واقع ترکیب موتور با بازده بالا و دانههای منحنی رو به عقب باعث ایجاد بالاترین راندمان خواهند شد.
شرکت گرماسرد عرضه کننده انواع فنهای بکوارد و فنهای فوروارد تجاری و صنعتی است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تفاوت فن بکوارد و فن فوروارد و همچنین انواع پروانههای خمیده رو به جلو و رو به عقب و ویژگیها و کاربردهای هر کدام از آنها میتوانید با مشاوران و مسئولان فروش ما تماس حاصل فرمایید.
در صورتی که هر سوالی در زمینه تفاوت فن بکوارد و فن فوروارد داشته باشید، میتوانید از ما بپرسید و ما در اسرع وقت به سوالات شما جواب خواهیم داد.
منبع: torin-sifan